Η μετα-ΠΑΣΟΚ περίοδος Και το αίτημα για μιά Νέα Κεντροαριστερά

(μερικά αρχικά ζητήματα)

Μετά από πολλές χρονικές μεταθέσεις και αναβολές η πολυαναμενόμενη μετα-ΠΑΣΟΚ περίοδος είναι, εδώ και δύο περίπου χρόνια, ένα αδιαμφισβήτητο πολιτικό γεγονός.
Το ΠΑΣΟΚ, σαν πολιτικό κόμμα που μονοπώλησε για 35 περίπου χρόνια την εκπροσώπηση του ιστορικού χώρου της κεντροαριστεράς στην Ελλάδα (από το 1974 ως το 2010) έχει περάσει οριστικά πλέον και αμετάκλητα «στο χρονοντούλαπο της ιστορίας».

Η κατάληξη ήταν αναμενόμενη. Εξού και η πλατιά διαδεδομένη πολιτικο-δημοσιογραφική φιλολογία, χρόνια τώρα, για μετα-ΠΑΣΟΚ περίοδο που όμως χρονικά ολοένα αναβάλλονταν κι αργούσε διαψεύδοντας πρόσκαιρα τους υποστηρικτές της.
Ας μην ξεχνάμε ότι το τραυματισμένο και για πολλούς ξοφλημένο (από τότε) ΠΑΣΟΚ του 1989 κατόρθωσε να ανασυνταχθεί και να επανακάμψει τρείς συνεχόμενες φορές. Σε πείσμα όλων όσων βιάζονταν να το τελειώσουν. Την πρώτη φορά με τον Α. Παπανδρέου, μετά το 1993, την δεύτερη με τον Σημίτη το 1996 και την τρίτη με τον Γ. Παπανδρέου το 2009.
Γιατί δεν θα μπορούσε να γίνει το ίδιο και για τέταρτη φορά; Τι έχει αλλάξει;

Ο πολιτικός χώρος της κεντροαριστεράς βρίσκεται σήμερα σε πλήρη αντιλογία με τις πολιτικές του παρελθόντος. Απαιτεί ριζικές αλλαγές, νέα πρόσωπα, νέες πολιτικές αντιλήψεις και πρακτικές. Αυτό δεν υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια. Δεν είχε μπεί ακόμα σε ανοιχτή κρίση το πολιτικό σύστημα. Δεν είχε πάρει τις σημερινές διαστάσεις το φαινόμενο της απορριπτικότητας. Δεν έμπαινε τόσο επιτακτικά το θέμα της ανανέωσης της πολιτικής μας ζωής.

Το ΠΑΣΟΚ θα μπορούσε να επιβιώσει σε βάθος χρόνου και να ανακάμψει πιθανόν στο μέλλον. Αλλά θα έπρεπε σε αυτή τη φάση να κλείσει αποφασιστικά τους λογαριασμούς του με το παρελθόν. Με το αναχρονιστικό διακηρυκτικό του πλαίσιο, τις καταδικασμένες πολιτικές του πρακτικές, τα φθαρμένα από την πολύχρονη εξουσία πρόσωπα.
Για να υπάρξει ένα νέο ΠΑΣΟΚ θα έπρεπε να βρεθούν, πρώτα από όλα, οι νεκροθάφτες του παλιού. Χωρίς να καταστραφεί το παλιό ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να υπάρξει Νέο. Δυνάμεις όμως για να αναλάβουν ένα τέτοιο έργο υπάρχουν;
Το παλιό πάντως ιστορικό ΠΑΣΟΚ έχει κλείσει οριστικά τον κύκλο της ζωής του.

Η κύρια προσπάθεια σήμερα στο ΠΑΣΟΚ γίνεται στην κατεύθυνση να συντηρηθεί και να διασωθεί το παλιό ΠΑΣΟΚ. Σε αυτό το πνεύμα κινείται ο Βενιζέλος και σε αυτό το πνεύμα έγινε το τελευταίο συνέδριο και ο εορτασμός της 3ης του Σεπτέμβρη όπου επαναβεβαιώθηκε με την παρουσία όλου του παλιού πολιτικού προσωπικού η εμμονή στην συντήρηση του παλιού ΠΑΣΟΚ (χωρίς να διασφαλίζεται κάτι τέτοιο από πουθενά). Στο ίδιο πνεύμα αντιμετωπίζονται και οι νέες πολιτικές προκλήσεις στο χώρο της κεντροαριστεράς όπου υποστηρίζεται ένα σχήμα ελιάς με συνιστώσες (δηλ.ένας «ΣΥΡΙΖΑ» στον κεντροαριστερο χώρο) όπου αναμένεται να μπορούν να συστεγασθούν και να επιβιώσουν διάφορες θνησιγενείς καταστάσεις τύπου ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ κλπ.

Η μετα-ΠΑΣΟΚ περίοδος λοιπόν, σε αυτή τη φάση, είναι μια περίοδος πολιτικού κενού για τον κεντροαριστερό χώρο. Αυτό δεν είχε έτσι ακριβώς εννοηθεί ότι θα προκύψει. Η εκτίμηση που κυριαρχούσε ήταν ότι με έναν τρόπο θα υπήρχε διάδοχη κατάσταση. Ότι κάτι άλλο θα έπαιρνε τη θέση του ΠΑΣΟΚ. Αλλά η ζωή είναι πάντα πιο πολύπλοκη κι απρόβλεπτη από οποιαδήποτε θεωρία.

Από την διάγνωση βέβαια ενός πολιτικού κενού ως την κάλυψή του υπάρχει μεγάλη απόσταση. Και δεν αρκούν οι προθέσεις.
Η συζήτηση για την νέα κεντροαριστερά μόλις έχει αρχίσει και δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα. Δεν πρόκειται να κλείσει με γενικές διακηρύξεις και εκλογικές συγκολλήσεις υπαρκτών παραγοντικών σχημάτων.
Αυτή μπορεί νάναι μια πρόσκαιρη και εφήμερη μορφή που μπορεί να πάρει η υπόθεση της κεντροαριστεράς (και επι της ουσίας να συνιστά μια πλαστογραφημένη έκδοσή της ή ένα αρχικό πρόπλασμα). Ωστόσο και σε αυτήν ακόμα την μορφή της μπορεί να έχει μια θετική συμβολή στις μέρες μας σε ότι αφορά το κρίσιμο ζήτημα της πολιτικής σταθερότητας στην Ελλάδα την οποία και μπορεί να ενισχύσει σημαντικά. Γεγονός που δεν πρέπει καθόλου να παραβλέπουμε και να υποτιμούμε γιατί από το κακό υπάρχει πάντα και το χειρότερο.

Η διαδικασία ωστόσο ανασυγκρότησης του χώρου, αυτή καθαυτή, παραμένει το κύριο. Είναι αυτό που ξεπερνά την συγκυρία. Ποια άραγε θα είναι αυτή; Πώς θα ξετυλιχθεί, τι χαρακτηριστικά θα πάρει, τι δυνάμεις νέες θα αναδείξει και ποιες νέες πολιτικές;
Αλλά και πολιτικο-οργανωτικά τι πρόκειται να γίνει; θα αναληφθεί κάποια πρωτοβουλία «από πάνω» και θα ευδοκιμήσει; Από ένα πρόσωπο, από μια πολιτική ομάδα; Θα υπάρξει ένα μεγάλο σχήμα (τύπου ελιάς ή κάτι άλλο) ή ο χώρος θα εκφρασθεί πολυκερματισμένα μέσα από δύο –τρία μικρά και μεσαία σχήματα; Όλα αυτά μέλλει να αρχίσουν να μορφοποιούνται σε μια πορεία και να παίρνουν σάρκα και οστά.

Το βέβαιο είναι ότι ο κεντροαριστερός χώρος δεν πρόκειται να παραμείνει για πολύ στην σημερινή του μορφή. Οι δυνάμεις που περικλείει μέσα του δεν πρόκειται να μείνουν για πολύ αδρανείς κι άπρακτες. Και είναι αρκετές.
Υπάρχουν όμως μερικές αρνητικές οριοθετήσεις για αυτές τις δυνάμεις που είναι ανάγκη να επισημανθούν.
Ο κεντροαριστερός χώρος δεν μπορεί σήμερα να εκφρασθεί μέσα από το ΠΑΣΟΚ, την ΔΗΜΑΡ, και τα άλλα μικρά σχήματα στελεχών του παλιού ΠΑΣΟΚ.
Ούτε μέσα από την συνένωσή τους.
Ούτε μπορεί να προσχωρήσει στον ΣΥΡΙΖΑ.
Το αίτημα της ανασυγκρότησής τίθεται με πολύ αυστηρό και συγκεκριμένο τρόπο. Δεν τίθεται γενικά και αόριστα. Και δεν μπορεί, από τα πράγματα, σε αυτή την φάση να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο ένα παλιό δυναμικό. Και ειδικά από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ (πλήν ελαχίστων).
Ήδη όλες οι πολιτικές κινήσεις πρώην στελεχών του ΠΑΣΟΚ (Φλωρίδη, Μόσιαλου, Λοβέρδου, Κατσέλη-Καστανίδη) έχουν οδηγηθεί, μία προς μία, σε αποτυχία. Το ίδιο θα γίνει και με την αναμενόμενη κίνηση Τζουμάκα. Δεν υπάρχει περίπτωση να αποκτήσουν την παραμικρή απήχηση γιατί με έναν τρόπο, συνδέονται, στην «μέση συνείδηση» με το παλιό. Και η απορριπτικότητα, καλώς ή κακώς, σαν φαινόμενο, αφορά όλον τον παλιό πολιτικό κόσμο (και κύρια τον προερχόμενο από το ΠΑΣΟΚ). Αφορά βέβαια και πολιτικές (όχι μόνο πρόσωπα). Αλλά για αυτές θα αναφερθούμε σε άλλο κείμενο.

Η υπόθεση λοιπόν της κεντροαριστεράς είναι αρκετά πολύπλοκη και υπόκειται σε μια σειρά περιορισμούς σε ότι αφορά, πρώτα από όλα, τις δυνάμεις που μπορούν κεντρικά να αναλάβουν την ευθύνη της. Τα νέα πρόσωπα είναι ζητούμενα αλλά και δύσκολο να βρεθούν και οι διαθεσιμότητες περιορισμένες.
Το υποκειμενικό όμως πρόβλημα, με την έννοια που το θέτουμε, παραμένει το κρίσιμο και καθοριστικό σημείο κάθε προσπάθειας. Το νέο πράγματι δεν μπορεί να φτιαχτεί με παλιά υλικά και ο κεντροαριστερός χώρος είναι ώρα να αποδείξει αν διαθέτει αξιόλογα αποθέματα δυνάμεων.

Η κίνηση των 58 από υποκειμενική άποψη συγκεντρώνει ένα νέο αξιόλογο δυναμικό. Αυτό την κάνει να διαφέρει από τις άλλες κινήσεις. Μένει όμως να αποδείξει αν μπορεί να κάνει και πολιτική.
Η προσπάθεια πάντως να συνενώσει όλες τις υπαρκτές δυνάμεις (ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, κινήσεις πρώην στελεχών του ΠΑΣΟΚ) στο βαθμό που θα αποδώσει (γιατί και αυτό δεν είναι σίγουρο) φανερώνει μια τάση συμπόρευσης σε αυτή τη φάση με το παλιό. Η κατεύθυνση αυτή δεν γνωρίζουμε κατά πόσο αποτελεί έκφραση αδυναμίας ή μια καθαρή επιλογή. Σε κάθε περίπτωση δεν συμβάλει στο να αποσαφηνιστεί ο χαρακτήρας της ανασυγκρότησης του κεντροαριστερού χώρου.
Ότι δηλ. αυτός επί της ουσίας και σημειολογικά θα πρέπει να σηματοδοτεί κάτι εντελώς νέο και ότι αυτό προϋποθέτει τον αποφασιστικό διαχωρισμό και τη ρήξη σε όλα τα επίπεδα με ότι εκπροσωπεί το παρελθόν
.

Μήλιος Χρήστος  17-1-2014

Από το site www.pokethe.gr

 

Το επταήμερο του Διόδωρου

ΠΕΡΙ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑΣ

  Ωραίος καιρός - οι Αλκυονίδες ημέρες, υποθέτω. Ή μήπως είναι ακόμη νωρίς; Ακόμα καλύτερα, θα έχουμε ξανά ηλιόλουστες χειμωνιάτικες ημέρες.  Ελπίζω εκείνες να τις χαρώ περισσότερο γιατί αυτές εδώ μου τις χαλά το κύμα υποκρισίας που ενέσκηψε σαν κακοκαιρία τούτες τις ημέρες, ημερολόγιό μου.

Παράδειγμα ο Χριστόδουλος Ξηρός: επωφελήθηκε από την άδεια που του είχε δοθεί από τις φυλακές για να εξαφανιστεί - τα σίδερα της φυλακής δεν είναι για τους επαναστάτες, μας είπε ο δικηγόρος του: το καθήκον τον καλεί στον αγώνα. Αλλά ο ίδιος είχε αρνηθεί κατηγορηματικά στο δικαστήριο ότι ανήκε στη 17Ν, σκευωρία των υπηρεσιών ασφαλείας ήταν όλο το κατηγορητήριο εναντίον του - αυτός μόνο σε διαδηλώσεις και απεργίες έπαιρνε μέρος.

Τότε πρέπει να τον δούμε επικεφαλής σε διαδηλώσεις - αν αρνήθηκε στο δικαστήριο ότι συμμετείχε σε ένοπλες ενέργειες και φόνους, ποια πολιτική ηθική τού επιτρέπει να τα οργανώσει τώρα; Ας βγει να μας το πει, ότι μετάνιωσε που δεν συμμετείχε προσωπικά σε φόνους και ληστείες παλιότερα.

• Εντάξει, κατηγορούμενος ήταν, χρόνια φυλακής ήθελε να γλιτώσει και να καταγγείλει την αστική δικαιοσύνη ότι τον δικάζει άδικα. Θα αποδειχθεί τώρα ότι τον δίκασε δίκαια και ήταν υποκριτής, έδινε παράσταση στο δικαστήριο ο Χριστόδουλος.

Δεν είναι μόνον αυτός υποκριτής - πολύ περισσότερο υποκριτικός είναι ο θόρυβος που ξέσπασε επειδή ο Πέτρος Τατσόπουλος είπε ότι υπάρχουν θαυμαστές της 17Ν στον ΣΥΡΙΖΑ. Σιγά μην αποκάλυψε κάποια τρομερή αλήθεια - μήπως δεν υπάρχουν και στη ΝΔ, στο ΠαΣοΚ, στη ΔΗΜΑΡ, ακόμα και ανάμεσα στους Χρυσαυγίτες;

Σε όλα τα κόμματα υπήρχαν και υπάρχουν θαυμαστές της δολοφονικότατης οργάνωσης που έκανε αυτό που θα ήθελαν οι ίδιοι να κάνουν: να εξαφανίσουν από τη γη Αμερικανούς, βασανιστές, πλουτοκράτες. Απλώς τώρα πια ντρέπονται να το λένε, πριν από 10-20 χρόνια ήταν μόδα όμως.

Λίγοι ήσαν αυτοί που χάρηκαν για τους πυροβολισμούς κατά της κατοικίας του γερμανού πρεσβευτή; Οπωσδήποτε όμως λιγότεροι από όσους χαίρονταν την εποχή που έκανε αντίστοιχες πράξεις η 17Ν. Κάπως έχουμε ωριμάσει, ημερολόγιό μου.

 

Υποκριτικές διαμάχες

• Και σιγά την πρωτοτυπία της ΝΔ να καταγγέλλει τον ΣΥΡΙΖΑ για σχέσεις με τη 17Ν - επί 27 χρόνια, ώσπου να εξαρθρωθεί η οργάνωση, κατήγγελλε το ΠαΣοΚ ότι κρύβεται πίσω από την οργάνωση. Το ΠαΣοΚ πάλι ισχυριζόταν ότι η CIA κρυβόταν από πίσω. Και τα έκανε όλα αυτά για να αποσταθεροποιήσει τη χώρα.

Κατά τη ΝΔ, επιπλέον απόδειξη ότι υπάρχουν διασυνδέσεις ΣΥΡΙΖΑ - τρομοκρατίας είναι ότι φιλοξενήθηκε στην «Αυγή» άρθρο του 80χρονου Τόνι Νέγκρι - του πρώην καθηγητή που με τις ανοησίες που έγραφε με χεγκελιανό ύφος κατά τη δεκαετία του 1970 πήρε κόσμο και κόσμο στον λαιμό του, τον έσπρωξε στην ένοπλη πάλη δηλαδή.

Αν πράγματι επιπλέον καθοδηγούσε τις Ερυθρές Ταξιαρχίες δεν θα μας το αποκαλύψει ούτε στη διαθήκη του υποθέτω: γιατί αν το παραδεχθεί δεν θα είναι παρά Χριστόδουλος Ξηρός με τήβεννο.

Αλλά το άρθρο που έγραψε στην «Αυγή» δεν έχει σχέση με αυτά, είναι υπέρ της ΕΕ: μόνο στο ευρωπαϊκό επίπεδο μπορεί να τεθούν ζητήματα όπως οι μισθοί, τα δικαιώματα, οι συνταγματικές ρυθμίσεις κάθε χώρας - ακόμα και υπέρ ευρωπαϊκού Συντάγματος είναι. Εκτός ευρωπαϊκού πλαισίου «δεν μπορεί να υπάρξει πολιτικός ρεαλισμός» γράφει.

Ουσιαστικά, γράφοντας στο αριστερίστικο ιδίωμά του καταφέρεται κατά των απόψεων, όπως των Αλαβάνου - Λαφαζάνη - Λεπέν - ΚΚΕ, περί διάλυσης της ΕΕ - και θα έπρεπε να τον συγχαρεί η ΝΔ αντί να υποκρίνεται πως ανακάλυψε τρομοκράτες στον ΣΥΡΙΖΑ.

Αν δεν πήγε στην τελετή για την ανάληψη της προεδρίας ο Αλέξης Τσίπρας, δεν φταίει ο Νέγκρι: είναι γιατί ήθελε να είναι ο ίδιος στη θέση του Αντώνη Σαμαρά και ίσως να πιστεύει πως με τέτοια καμώματα η προεδρία θα τελειώσει στα χέρια του. Εγώ από τη μεριά μου πιστεύω, ημερολόγιό μου, πως με τέτοια καμώματα εμάς θα τελειώσει.

• Αλλη υποκρισία: δεν έχω πάει σε επαρχιακό καρναβάλι που να μην υπάρχει κάποιος μεταμφιεσμένος σε παπά και να κάνει μύρια όσα (ενίοτε με την παπαδιά του), είναι η πιο εύκολη και πιο συνηθισμένη μεταμφίεση - τι τους έπιασε ξαφνικά τους θρησκόληπτους και παρεξηγήθηκαν επειδή ο Βαγγέλης Διαμαντόπουλος, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Καστοριάς, ντύθηκε παπάς και έδινε μετάληψη στο Μνημόνιο που ψυχορραγούσε;

Αντί να τον ελέγξουν για το πρωτόγονο χιούμορ του, απαίτησαν «σεβασμό στα άγια μυστήρια» - μα αν τα καρναβάλια γίνουν σεβαστικά, θα πάψουν να είναι καρναβάλια.

  Υποκριτές πολιτικοί

Με την ευκαιρία αυτή μάθαμε πως θρησκόληπτοι υπάρχουν και στον ΣΥΡΙΖΑ: «Κάθε συμπεριφορά, ενσυνείδητη ή ασυνείδητη, που προσβάλλει τα Ιερά Μυστήρια οποιασδήποτε θρησκείας... δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή» δήλωσε ο επί των Θρησκευμάτων της Κουμουνδούρου Μάκης Λυκόπουλος.

Αυτός θα ιδρύσει «Θρησκόληπτη Πλατφόρμα» κατά την «Αριστερή Πλατφόρμα». Ο Λαφαζάνης θα ζητά να καταργήσουμε το ευρώ, ο Λυκόπουλος να καταργήσουμε τα καρναβάλια. Υποκριτικότατα ο ΣΥΡΙΖΑ θα μαζεύει και θρησκόληπτα και επαναστατικά ψηφουλάκια.

• Αποθέωση της υποκρισίας των ημερών ήταν η δήλωση του προεδρείου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ: «Είναι αυτονόητη για τις αξίες μας η διάθεση υπέρ του κόμματος της βουλευτικής έδρας, εφόσον ένας βουλευτής παραιτηθεί από μέλος της ΚΟ» ανακοίνωσε μετά την αποχώρηση του Πέτρου Τατσόπουλου - αλλά όταν αποχωρεί βουλευτής από τα κυβερνητικά κόμματα είναι αυτονόητο ότι «έχουν την πλατιά αποδοχή της λαϊκής βάσης, των τοπικών κοινωνιών και των πολιτών που τους εξέλεξαν», άρα δεν έχουν λόγο να παραιτηθούν από την έδρα τους, μάθαμε από τον Αλέξη Τσίπρα στην περίπτωση της Θεοδώρας Τζάκρη.

• Σιχαίνομαι την υποκρισία, ημερολόγιό μου· δεν αντέχω όσους ανυψώνουν το κομματικό ή προσωπικό συμφέρον σε «αξία», όσους καταγγέλλουν τους άλλους για πράγματα που κάνουν και οι ίδιοι, όσους επικαλούνται την ηθική τους ανωτερότητα απέναντι στους άλλους.

Ακριβώς επειδή είναι ό,τι αθλιέστερο υπάρχει στον δημόσιο και ιδιωτικό βίο, η υποκρισία δεν περιλαμβάνεται στα επτά θανάσιμα αμαρτήματα - γιατί αυτοί που τα καθιέρωσαν ήσαν υποκριτές, ημερολόγιό μου. Τα απαγόρευαν στους άλλους, για να τα χαίρονται οι ίδιοι.

Για τούτο με εμποδίζει η επιδημία υποκρισίας των ημερών να χαρώ τις λιακάδες, ημερολόγιό μου - ένας επιπλέον λόγος να την απεχθάνομαι.

(*) O Διόδωρος Κυψελιώτης είναι κατά κόσμον ο Δημήτρης Ψυχογιός. Γράφει στο Κυριακάτικο Βήμα τη σελίδα "Το Επταήμερο του ΔΙΟΔΩΡΟΥ". Συγγραφέας του πρόσφατου βιβλίου "H πολιτική βία στην Ελληνική κοινωνία".

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  12/01/2014 από το Βήμα